Jak walczyć z odkładaniem rzeczy na później?

Prokrastynacja to nawyk odkładania rzeczy na później. W mniejszym lub większym stopniu dotyczy on każdego. Jest on sporą przeszkodą w produktywności i skuteczności zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Na szczęście istnieje cały zestaw sposobów i wskazówek, jak radzić sobie z prokrastynacją.

Poznaj i wybierz te sposoby, które pozwolą ci skutecznie wyeliminować problem odkładania rzeczy na później.

Prokrastynacja to nawyk odkładania rzeczy, które mamy do zrobienia na później. Odkładamy  je tak długo, jak się da, aż termin zaczyna nas przygniatać do ściany. Prokrastynacja nie jest jednak zwykłym lenistwem.

Opiera się ona nie na zwykłym niechceniu wykonania zadaniu, a na znajdowaniu dziesiątek innych, istotniejszych spraw, wymówek i powodów, zanim się zabierzemy za to główne. Powodów odkładania na później jest co najmniej kilka i przynajmniej z jednym z nich każdy z nas spotkał się choć raz w życiu.

Jakie są powody prokrastynacji?

• Postrzeganie zadania za nieprzyjemne, trudne i czasochłonne – najczęściej na później odkładamy zajęcia, które wydają nam się nudne, czasochłonne i wymagające sporo wysiłku. Już na etapie myślenia o nich, nie mamy ochoty zaczynać pracy, dlatego odkładamy zadanie na później i odwlekamy jego wykonanie, jak tylko możemy.
• Lęk przed porażką – niektóre z zadań odkładamy na później, bo boimy się, że coś źle zrobimy, a efekt pracy będzie kiepski; ta przyczyna prokrastynacji może wypływać z niskiej samooceny, niedostatecznych kompetencji czy wiedzy, lęku przed krytycyzmem.
• Przecenianie skoku motywacji pod koniec zbliżającego się terminu – większość osób, zamiast systematycznej pracy woli działać na ostatnią chwilę. Ten system pracy uskutecznialiśmy już w szkole, kiedy to, zamiast uczyć się codziennie, materiał wykuwaliśmy dzień przed sprawdzaniem. Wykonując zadanie na tzw. ostatnią chwilę, liczmy, że przyparci do muru odnajdziemy w sobie nieodkryte dotąd pokłady motywacji. Niestety tak zazwyczaj się nie dzieje! Warto też pamiętać, że jeśli działanie jest rozlegle, to musi ono zająć określoną ilość czasu, dlatego niezależnie od tego, ile motywacji będziemy mieć, czasu może nie starczyć.
• Nierealistyczna ocena czasu potrzebnego do wykonania zadania – jednym z najczęstszych problemów przy odkładaniu rzeczy na później jest założenie, że dane zadanie możemy wykonać szybciej, niż pokazuje rzeczywistość. W związku z tym stale mamy poczucie, że mamy jeszcze wystarczająco dużo czasu, aby wywiązać się ze swojego zobowiązania.
• Problemy z koncentracją – powodują one spadek efektywności i wydajność, przez co praca staje się coraz dłuższa, a my nie mamy ochoty się w ogóle za nią zabierać.
• Nadmiar perfekcjonizmu – zbyt długie planowanie i roztrząsanie każdego szczegółu sprawia, że zaczyna brakować czasu na realizację; ta odbywa się w pośpiechu i nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
• Kiepska organizacja pracy – sprawia, że nie wiemy od czasu zacząć wykonywanie zadania, dlatego dokładamy je na później, bo tak jest prościej.

Jak rozpoznać prokrastynację?

Wbrew pozorom rozpoznanie prokrastynacji nie jest takie proste. Wiele osób myli ją z lenistwem. Warto zatem poznać różnicę. Osoba odkładająca rzeczy na później nie jest leniwa, zazwyczaj jest mocno zajęta i ma wiele obowiązków, ale czas przecieka jej między palcami. Często ten czas przeznaczany jest na rzeczy, które nie są powiązane z bezpośrednim zadaniem. Powoduje to wytworzenie przekonania, że nie ma się wpływu na zaistniały problem. W ten sposób łatwo wygenerować opóźnienie i wydaje się, że wynika to zawsze z czynników zewnętrznych.

Typowe zachowania prokrastynatora to:

• wykonywanie zadań na ostatnią chwilę;
• skupianie się na celach krótkoterminowych, czyli zadaniach, które można wykonać szybko;
• czekanie z rozpoczęciem pracy na właściwy moment;
• koncentrowanie się na rzeczach prostych;
• przypisywanie swoich działań czynnikom zewnętrznym;
• składanie obietnic bez pokrycia;
• przekonanie, że działanie na ostatnią chwilę pobudza motywacje i kreatywne myślenie;
• brak przedkładania planów na działania;
• okłamywanie samego siebie, że następnym zaraz podejdzie się do zadania z wyprzedzeniem.

Jak pozbyć się nawyku prokrastynacji?

Pozbycie się nawyku odkładania rzeczy na później nie jest łatwe. Aby wyeliminować ze swojego życia prokrastynację, konieczna jest systematyczna praca nad sobą oraz zmiana myślenia. Na szczęście istnieje kilka skutecznych sposobów, które pozwolą za zadania zabrać się od razu!

Pilne rzeczy zrób od razu a nie za dzień, tydzień czy miesiąc.

Sposoby na prokrastynację

Długie i trudne zadania dziel na krótsze i łatwiejsze etapy, dzięki temu nie będą one wzbudzać niechęci, nudzić i przerażać. Krótsze zadania pozwolą też na szybsze osiągnięcie sukcesu, co zmotywuje do dalszego działania.

W czasie pracy stosuj technikę pomodoro. Polega ona na dzieleniu pracy na 25 minutowe odcinki, w których czasie skupia się wyłącznie na wykonywany  zadaniu. Po sesji pracy następuje kilkuminutowa przerwa, którą można poświecić na sprawdzanie FB, czy inne zajęcia.

Wykonywanie zadań rozpocznij od tego, które postrzegasz za najtrudniejsze i którego wykonania się boisz. Dzięki jego ukończeniu poczujesz ulgę i energię oraz łatwiej będzie ci się zabrać za kolejne rzeczy.

Planuj najważniejsze zadania na tydień kolejny. Dzięki dobrze zaplanowanemu dniu pracy, dużo łatwiej będzie analizować, co zrobiliśmy a co czeka na zrobienie. Możesz skorzystać, np. z naszego darmowego plannera tygodnia.

Na później nie zawsze odkładamy zajęcia trudne i czasochłonne. Czasem prokrastynacja dotyka zadania, którego wykonanie zajmie tylko chwile. Zanim odłożysz jakieś zadania, zastanów się, czy na jego realizację wystarczą ci 2 minuty. Jeśli tak, po prostu je zrób i nie odkładaj na później. Dzięki temu nie będzie dokładać telefonu do lekarza, napisanie maila do mamy czy odpowiedzenie na zaproszenie na urodziny koleżanki.

Problemy z koncentracją na danym zadaniu bardzo często wynika z otaczających nas rozpraszaczy. Dzwoniący telefon, książka, która czytało się wieczorem, wiadomości na Messengerze, powiadomienia z Instagrama – wszystko to potrafi zniechęcić do pracy. Stąd też przed rozpoczęciem działań należy usunąć ze swojego najbliższego otoczenia rozpraszacze.

Nie czekaj na idealny moment, tylko zacznij działać już teraz. Najtrudniej jest zacząć, jeśli już wykona się pierwszy krok, cała praca pójdzie łatwiej.

Motywuj się i wizualizuj cel. W realizacji zadania pomoże wyobrażanie sobie, że po zrealizowaniu zadaniu czeka na ciebie czas wolny. Oczywiście ten czas możesz poświęcić na hobby, podróże itp. W motywacji pomaga również  opracowanie planów, na co wyda się zarobione pieniądze.

Twórz listy i nadawaj priorytety zadaniom. Pamiętaj, że na pierwszym miejscu zapisuje się najważniejsze zadanie.